Published: 03 July 2021

Για περισσότερες πληροφορίες μπορείται να απευθυνθείτε στα γραφεία της Λέσχης 

Χατζημιχάλη 62, 41334 Φιλιππούπολη Λάρισα

Τηλ επικοινωνίας 2413015081 / κιν 6947276484

E-mail  : This email address is being protected from spambots. You need JavaScript enabled to view it.

Published: 03 July 2021

Tο έθιμο-δρώμενο ξεκινά το Σάββατο πριν την τελευταία Κυριακή του χρόνου μέσα στο Δωδεκαήμερο.  Η ομάδα που θα το αναβιώσει επισκέπτεται το σπίτι του ντιβιτζή να τον προσκαλέσουν να συμμετάσχει στην ομάδα. Αυτός αρχικά προβάλλει διάφορες δικαιολογίες και αρνείται να συμμετάσχει, περιμένοντας να του προσφέρουν κάποιο κέρασμα ή δώρο. Αφού τον πείσουν να συμμετάσχει στην ομάδα, φορά τη φορεσιά του ντιβιτζή και ξεκινούν να επισκέπτονται τα ισόγεια σπίτια και καταστήματα.

Η ομάδα αποτελείται από τον ντιβιτζή, την καμήλα, τους μουσικούς, συνήθως ο γκαϊτατζής και ο φιουερτζής ή/και ο νταουλιέρης, καθώς επίσης ένας  ή δύο Παππούκοι.

 Ο Παππούκας είναι το πρόσωπο του εθίμου που συνοδεύει την ομάδα χορεύοντας και τραγουδώντας όταν αυτή πηγαίνει από σπίτι σε σπίτι. Στο δρόμο η ομάδα τραγουδάει :

Μωρ’ Λένου, Λένου
Μωρ’ Λένου- Λένου καραγκιόζου
Μωρ’ που ησάν Λένου τώρα βδουμάδα
Τώρα βδουμάδα κι τρεις σου μέρις
Στου Μαναστήρι ζουνάρια υφαίνου μουρ μουκαντέινα μαρμαρουδήτμα  Ν’ακούς μουρ Λένου τι λέει η γάιντα τι χουρατεύι
Η γάιντα λέει Τούρκουν αηγάπσις Τούρκουν θα πάρεις.
Σφάζομι μάναμ κόφτουμι μάναμ τα’ αρμάνια παίρνου Τούρκον δεν παίρνου

Σε κάθε σπίτι που πηγαίνουν ρωτάνε το  νοικοκύρη αν θέλει να χορέψει η καμήλα. Αφού ο νοικοκύρης απαντήσει θετικά, ο ντιβιτζής φιλά το χέρι του νοικοκύρη και η καμήλα ξεκινά να χορεύει , κάνοντας διάφορες ιδιαίτερες κινήσεις, ενώ ταυτόχρονα η ομάδα τραγουδά γιορτινά τραγούδια, παινεύοντας τους νοικοκυραίους και η τελετουργία ολοκληρώνεται με το συμβολικό θάνατο και την ανάσταση της Καμήλας. Ο ντιβιτζής στη διάρκεια του τραγουδιού, χτυπάει το τοπούζι φωνάζοντας. Αμέσως η καμήλα αρχίζει να κουνιέται και να χορεύει ακλουθώντας το ρυθμό της μουσικής. Οι νοικοκυραίοι αφού ακούσουν τα τραγούδια και τα παινέματα,  κερνάνε κρασί και μεζέδες σ’ όλους τους συμμετέχοντες και συνηθίζουν να δίνουν φιλοδωρήματα. Κάποιες φορές η καμήλα, για να αναγκάσει το νοικοκύρη, να δώσει πιο σύντομα το κέρασμα, όταν αυτός δεν το βγάζει αμέσως, πέφτει κάτω κάνοντας την άρρωστη και σηκώνεται μόλις βγει  το κέρασμα. Μετά το φιλοδώρημα της καμήλας, ακολουθούν ευχές από την ομάδα και ένα ξόρκι τουρκικής προέλευσης, για καλή σοδειά και γονιμότητα με την ακόλουθη  πρόταση:

«σικινίνταμπιρικέτ σικινίντακουβέτ», που σημαίνει  «καλή δύναμη και σοδειά στο φαλλό μας».

Την τελευταία Κυριακή του χρόνου (παλιά ανήμερα της πρωτοχρονιάς) αμέσως μετά το πέρας της Θείας Λειτουργίας στην εκκλησία, οι ντιβιτζήδες, οι καμήλες και οι μουσικοί κατευθύνονται στην πλατεία και ξεκινούν να τραγουδούν, καλώντας με αυτό τον τρόπο τον κόσμο να συμμετέχει στο μεγάλο χορό που ακολουθεί. Η καμήλα και ο ντιβιτζής είναι οι πρώτοι που ανοίγουν το χορό. Πολλές φορές συμμετέχουν περισσότεροι από μία καμήλα και ένα ντιβιτζή.  Η πρώτη μελωδία που ακούγεται είναι ο σκοπός του «ντιβιτζίδικου» χορού που χορεύεται ελεύθερα με βήματα  «επί τόπου». Η καμήλα χορεύει πότε ξέφρενα και πότε με το ρυθμό της μελωδίας. Ο ντιβιτζής στη διάρκεια του χορού χτυπά τη γη με το τοπούζ(ι) προσπαθώντας να την «ξυπνήσει», από το χειμωνιάτικο λήθαργο. Αν συμμετέχουν  περισσότεροι από μια καμήλα και ένα ντιβιτζή τότε οι ντιβιζτήδες προσποιούνται, ότι μαλώνουν, για τον τόπο που θα καταλάβει η καμήλα τους. Η καμήλα μετά από τον ξέφρενο χορό, κάποια στιγμή προσποιείται την άρρωστη, πέφτει κάτω και ι «πεθαίνει». Ο ντιβιτζής με φωνές και δυνατά χτυπήματα στη γή με το τοπούζ(ι) «απαιτεί να αναστηθεί» και να συνεχίσει να χορεύει. Μετά από λίγα λεπτά και αφού έχουν προηγηθεί οι φωνές και τα χτυπήματα στη γη από τον ντιβιτζή, η καμήλα αρχίζει να σηκώνεται σιγά-σιγά και στο τέλος αρχίζει να χορεύει ξέφρενα.

Σε κάποια στιγμή η μουσική θα γυρίσει σε κατσιβέλικο ρυθμό και θα χορέψουν πιο έντονα οι Παππούκοι. Μετά από λίγο η ομάδα αρχίζει να απομακρύνεται από το χώρο που αρχίζει να καταλαμβάνεται από τον κόσμο που έχει συγκεντρωθεί και ξεκινά o χορός σε ένα μεγάλο ενιαίο κύκλο, σύμφωνα με την παράδοση των παππούδων τους, με  την  συμμετοχή  όλων  των  παρευρισκόμενων. Οι χοροί που χορεύονται είναι ως επί το πλείστων ζωναράδικοι και συγκαθιστοί. Το γλέντι κρατά πολλές φορές μέχρι νωρίς το βράδυ.

Χώρος και εξοπλισμός που συνδέονται με την αναβίωση του δρώμενου

Το δρώμενο αναβιώνει στην περιοχή Φιλιππούπολης Λάρισας (πλατεία Ανατολικής Ρωμυλίας). Ο εξοπλισμός που χρησιμοποιείται είναι η κατασκευή της Καμήλας και οι φορεσιές του Ντιβιτζή και Παππούκων.

 ΚΑΜΗΛΑ

Η καμήλα είναι μια κατασκευή που ως βάση έχει ξύλινο πλαίσιο σε σχήμα ισοσκελούς τραπεζίου, του οποίου οι πλάγιες πλευρές είναι μεγαλύτερες. Πάνω στην ξύλινη βάση και κατά μήκος, τοποθετούνται βέργες σε καμπύλη. Οι βέργες είναι από μουριά που κυρτώνονταν με τη χρήση φωτιάς. Η καμήλα είναι σκεπασμένη με λινάτσα και πάνω της τοποθετείται το  «τσόλι» (μάλλινη υφαντή πολύχρωμη κουρελού). Για λαιμό και κεφάλι της Καμήλας χρησιμοποιείται  ένα χοντρό  ξύλο που ονομάζεται πατσάς ή καφάς και τελειώνει σε καμπύλη, πάνω στο οποίο τυλίγεται η προβιά. Το σαγόνι της κατασκευής αποτελείται από δύο μέρη και είναι προσαρμοσμένο με τέτοιο τρόπο, ώστε να ανοιγοκλείνει μηχανικά με ευκολία, με τη χρήση ενός σχοινιού από τον καμιλτζή. Στα κομμάτια του σαγονιού εσωτερικά, τοποθετούνται καρφιά με πλατύ κεφάλι, ώστε με το κλείσιμο του σαγονιού, να δημιουργείται θόρυβος  Στο πίσω μέρος της κατασκευής υπάρχει η ουρά, η οποία  κατασκευάζεται με μια λωρίδα από προβιά ή από φούντες από μάλλινη χονδρή κλωστή. Στο ξύλινο πλαίσιο  της βάσης της κατασκευής, τοποθετούνται κουδούνια σε κάθε γωνιά . Ο θόρυβος των κουδουνιών καθώς η καμήλα κινείται ή χορεύει, θεωρείται, ότι συντελεί στο ξύπνημα της φύσης, από την χειμωνιάτικη νάρκη. Η επιλογή της Καμήλας ως ζώο, συμβολίζει την αφθονία και τον πλούτο που ερχόταν στη περιοχή της Ανατολικής Ρωμυλίας και γενικότερα στη Θράκη από την Ανατολή με καμήλες. Την κατασκευή της καμήλας την σηκώνει ένας ή δύο καμιλτζήδες (ανάλογα του μεγέθους της), των οποίων τα σώματα κρύβονται από την κατασκευή και φαίνονται μόνο τα πόδια.

 Η ΑΜΦΙΕΣΗ ΤΟΥ ΝΤΙΒΙΤΖΗ

Η φορεσιά του Ντιβιτζή αποτελείται από προβιά συνήθως αρνιού ή κατσικιού που καλύπτει το σώμα, από τους ώμους έως τα πόδια. Στο κεφάλι φοριέται το καούκι που είναι ταυτόχρονα, μάσκα και κάλυμμα κεφαλής. Το καούκι είναι φτιαγμένο από κιτσέ (αρνίσιο μαλλί το οποίο τοποθετείται σε ζεματιστό νερό για να κολλήσουν οι ίνες μεταξύ τους), στολισμένο με καθρεφτάκια (για τον εξορκισμό των πνευμάτων) και πολύχρωμες κορδέλες και φούντες. Στη θέση των δοντιών ράβονται σπόροι λευκών φασουλιών που έχουν τρυπηθεί. Στο καούκι τοποθετούνται αρμαθιές «σκασμένου» καλαμποκιού, που είναι σύμβολο γονιμότητας. Στη μέση και στα πόδια ο Ντιβιτζής φέρει μικρά κουδούνια που δημιουργούν θόρυβο όταν χορεύει ή τσακώνεται με τους άλλους Ντιβιτζίδες όταν είναι περισσότεροι από ένας. Στα χέρια κρατεί το τοπούζ(ι) (ρόπαλο που το χρησιμοποιούσαν σαν όπλο στα ταξίδια τους οι καμηλιέρηδες, το οποίο είναι  ξύλινο και φαλόμορφο) με το οποίο χτυπά το έδαφος, θέλοντας να προκαλέσει τη γονιμότητα της γης, ξυπνώντας την, από το χειμωνιάτικο λήθαργο.

 Η ΑΜΦΙΕΣΗ ΤΟΥ  ΠΑΠΠΟΥΚΟΥ

Η φορεσιά των Παππούκων είναι κατασκευασμένη συνήθως από λινάτσα ή από παλιά ρούχα. Στο πρόσωπο ο Παππούκος φοράει μια δερμάτινη μάσκα με γένια και κέρατα. Στη μέση φοράει ζώνη στην οποία είναι κρεμασμένα μικρά κουδούνια. Στο χέρι κρατά μία βέργα στην οποία είναι τυλιγμένος κισσός. Ο Παππούκας συνοδεύει την ομάδα χορεύοντας και τραγουδώντας όταν αυτή πηγαίνει από σπίτι σε σπίτι, αλλά και στο χώρο της πλατείας την επόμενη μέρα.

Published: 03 July 2021

ΤΟ ΔΡΩΜΕΝΟ ΤΗΣ ΑΝΑΤΟΛΙΚΗΣ ΡΩΜΥΛΙΑΣ ΣΤΗ ΦΙΛΙΠΠΟΥΠΟΛΗ ΛΑΡΙΣΑΣ

ΕΧΕΙ ΕΓΓΡΑΦΕΙ ΣΤΟ ΕΘΝΙΚΟ ΕΥΡΕΤΗΡΙΟ ΤΗΣ ΑΥΛΗΣ ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΗΣ ΚΛΗΡΟΝΟΜΙΑΣ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΟΣ

ΤΗΝ 17 ΙΟΥΛΙΟΥ 2023

H καμήλα και ο ντιβιτζής είναι ένα δρώμενο του Δωδεκαημέρου της Ανατολικής Ρωμυλίας. Το έθιμο αυτό μας γυρίζει, στην εποχή της Διονυσιακής λατρείας (προσαρμοσμένο στους Χριστιανικούς χρόνους), στους εορτασμούς της βλάστησης και της ιερής τρέλας (ξέφρενους χορούς) που προκαλεί η πόση του οίνου. Το έθιμο έχει σαν στόχο να «ξυπνήσει» τη γη και να καρπίσει, γι΄ αυτό και ο ντιβιζτής χτυπά το τοπούζι (φαλόμορφο ξύλινο όπλο) στη γη και δίνει τη δυνατότητα στους συμμετέχοντες να γλεντήσουν και να ευχηθούν καλή χρονιά, με υγεία και καλή σοδειά. Το δρώμενο αναβιώνει ή αναβίωνε, με διάφορες παραλλαγές, σε πολλές περιοχές στην Ελλάδα, όπου ζούνε απόγονοι προσφύγων από την Ανατολική Ρωμυλία, όπως Νέο Μοναστήρι Φθιώτιδας (με μια ιδιαίτερη δυναμική), Αιγίνιο Πιιερίας, Κομοτηνή, Μεγάλο Μοναστήρι Λάρισας, Έβρος κ.α. 

 Ιστορικά στοιχεία για το δρώμενο

Με καταγωγή από την Ανατολική Ρωμυλία το δρώμενο διεξαγόταν, παραμονή και ανήμερα της πρωτοχρονιάς σε αρκετά χωριά όπως στο Μεγ. και Μικρό Μοναστήρι, Ακ Μπουρνάρ, Καβακλί, Καρυές κλπ. της επαρχίας Καβακλή (Καρυώτικα Χωριά),  Από προφορικές μαρτυρίες προκύπτει, ότι στο Μεγάλο Μοναστήρι είχε μια ιδιαίτερη δυναμική. Οι πρόσφυγες από την Ανατολική Ρωμυλία, όταν  εγκαταστάθηκαν στην περιοχή της Φιλιππούπολης Λάρισας όπως και σε άλλες περιοχές, δεν ξέχασαν τα ήθη και τα έθιμά τους, παρόλο που έπρεπε να αγωνιστούν για την επιβίωσή τους και τα ενέταξαν στις δραστηριότητες της ζωής τους. Δεν υπάρχουν μαρτυρίες για την αναβίωση του εθίμου στην Φιλιππούπολη. Προφορικές μαρτυρίες ηλικιωμένων αναφέρουν, ότι ως το τέλος της δεκαετίας του 30 υπήρξαν κάποιες αναβιώσεις  με τη συμμετοχή κατοίκων και από άλλα κοντινά χωριά, με προσφυγικό πληθυσμό από την Ανατολική Ρωμυλία και ιδιαίτερα από της Νέες Καρυές. Μετά τον Β’ΠΠ δεν υπάρχουν στοιχεία για την αναβίωση του εθίμου, μέχρι τη δεκαετία 85-95 όπου το δρώμενο αναβίωνε σε διάφορες εκδηλώσεις της Λέσχης και ήταν ιδιαίτερα αγαπητό από την τοπική κοινότητα. Η αγάπη και το ενδιαφέρον της τοπικής κοινότητας για το δρώμενο, οδήγησε το 2014, στην απόφαση να ξεκινήσει συστηματικά η αναβίωσή του  μαζί με άλλα έθιμα της ανατολικής Ρωμυλίας που αναβίωναν επί σειρά ετών, όπως αυτά της «γρουνοχαράς» και «καλάντων» Αν. Ρωμυλίας.  Η Λέσχη ξεκίνησε την αναβίωση μαζί με παλιούς βιωματικούς πρωταγωνιστές βασιζόμενη στην διπλωματική εργασία του καθηγητή κ. Ιωάννη Πραντζίδη (Ο Παραδοσιακός χορός στις Κοινότητες των Ακμπουναριωτών στο Τζενεραλ Ιντσοβο Βουλγαρίας και στο Αιγίνιο Πιερίας) που αφορούσε στην καταγραφή του δρώμενου, στην περιοχή του Ακ Μπουρνάρ της Ανατολικής Ρωμυλίας. Πρόκειται για μια καταγραφή που συμβάλει στη διατήρηση της πολιτιστικής κληρονομιάς της Ανατολικής Ρωμυλίας και δίνει στον μελετητή της, σαφή εικόνα, για την τέλεση του δρώμενου. Από 2014 μέχρι σήμερα, το δρώμενο αναβιώνει, μέσα στο Δωδεκαήμερο και συγκεκριμένα, το τελευταίο Σαββατοκύριακο του χρόνου, στην συνοικία της Φιλιππούπολης Λάρισας, στην πλατεία Ανατολικής Ρωμυλίας. Την αναβίωση στηρίζουν με τη συμμετοχή τους πολιτιστικοί σύλλογοι της περιοχής και πλήθος κόσμου.

Με την αναβίωση του δρώμενου προβάλλεται η λαογραφία και η παράδοση της Ανατολικής Ρωμυλίας. Οι συμμετέχοντες και όχι μόνο, πληροφορούνται για την ιστορία και την παράδοση των προσφύγων από Αν Ρωμυλία, γίνονται κοινωνοί του εθίμου, καλλιεργείται σεβασμός για η σπουδαία παράδοση τους που αποτελεί μέρος του πολιτιστικού ανάγλυφου της Θεσσαλίας. Αναπτύσσεται εξωστρέφεια και επικοινωνία με την τοπική κοινωνία και όχι μόνο, που έχει αποτέλεσμα  συνέργειες και περαιτέρω πολιτιστικές ανταλλαγές.  Η αναβίωση του δρώμενου τα τελευταία χρόνια στη Φιλιππούπολη ελκύει μεγάλο αριθμό επισκεπτών ενισχύοντας την λειτουργία της τοπικής αγοράς. Επιπλέον συμβάλλει στην ανάπτυξη του τουρισμού σε επίπεδο όχι μόνο της πόλης, αλλά και Θεσσαλίας.

Προσπάθεια Εγγραφής στο Μητρώο ΑΠΚ

Η Εξωραϊστική Μορφωτική Λέσχη Φιλιππούπολης, (η οποία ιδρύθηκε από απογόνους προσφύγων από την Ανατολική Ρωμυλία με σκοπό την διατήρηση και μεταλαμπάδευση της επερχόμενες γενιές των εθίμων και πολιτιστικής κληρονομιάς της αλησμόνητης πατρίδας της Ανατολικής Ρωμυλίας), ξεκίνησε την ενημέρωση της τοπικής κοινότητας για την εγγραφή του δρώμενου ως στοιχείο της ΑΠΚ, προκειμένου να διασωθεί αλλά και να γίνει γνωστό και σε άλλες περιοχές. Έχει υποβάλλει σχετικό δελτίο ΑΠΚ τον Ιούνιο του 2021, προκειμένου να έγγραφεί το δρώμενο στο Μητρώο της Άυλης Πολιτιστικής Κληρονομιάς. Από την πρώτη στιγμή τα μέλη της Λέσχης αλλά και μέλη άλλων τοπικών συλλόγων (Φιλιππούπολης και Λάρισας) που έλκουν την καταγωγή της από την Ανατολική Ρωμυλία (Σύλλογος Αν. Ρωμυλίας Ν. Λάρισας και Αγροτικός Συνεταιρισμός  Λαχανοπαραγωγών Ν. Φιλιππούπολης , καταγόμενων εξ Αν. Ρωμυλίας) συμμετείχαν της διαδικασίες.  Η προσπάθεια ξεκίνησε στο τέλος του 2019, αμέσως μετά την αναβίωση του δρώμενου που τη συγκεκριμένη χρονιά συγκέντρωσε τους περισσότερους επισκέπτες. Η Λέσχη απευθύνθηκε στο Λαογραφικό και Ιστορικό Μουσείο Λάρισας προκειμένου να συμβάλει στην επιστημονική τεκμηρίωση της προσπάθειας. Η διευθύντρια του Μουσείου κα Φανή Καλοκαιρινού, Αρχαιολόγος και Ιστορικός είναι η επιστημονική σύμβουλος της Λέσχης. Ο Δήμος Λαρισαίων από την πρώτη στιγμή με την Αντιδημαρχία Πολιτισμού και Επιστημών αγκάλιασε την προσπάθεια. Η Περιφέρεια Θεσσαλίας με την αντιπεριφέρεια Πολιτισμού και Νεολαίας στήριξε την προσπάθεια και συνέβαλε με την συνέντευξη τύπου που οργάνωσε, για τη διαβούλευση που ξεκίνησε, μετά την αποδοχή για εξέταση του αιτήματος για ένταξη του δρώμενου στο μητρώο ΑΠΚ. Αρωγός στη προσπάθεια ανάδειξης του δρώμενου ως στοιχείου της ΑΠΚ είναι ο Δημοσιογραφικός Οργανισμός «ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ»,  μέσω της τοπικής εφημερίδας ΕΛΕΥΘΕΡΙΑΣ, η οποία φιλοξένησε την πρόσκληση για διαβούλευση και δημοσίευσε ενημερώσεις για το δρώμενο. Αυτό που έπαιξε καταλυτικό ρόλο προκειμένου να προχωρήσει η Λέσχη άμεσα στην προσπάθεια εγγραφής, ήταν η προσέλευση πολλών βιωματικών πρωταγωνιστών και πολλών μελών της κοινότητας, προκειμένου να συμβάλουν στις εργασίες για την εγγραφή του στοιχείου. Την 17-7-2023 με την υπ' αριθ. 347800 Απόφαση της Υπ. Πολιτισμού κας Μενδώνης Λίνας, το στοιχείο, εγγράφηκε στο Εθνικό Ευρετήριο της Άυλης Πολιτιστικής Κληρονομιάς της Ελλάδος, ως αναπαράσταση του δρώμενου στη Φιλιππούπολη Λάρισας.

 Διαφύλαξη και ανάδειξη του εθίμου

Η Λέσχη καταβάλει προσπάθεια να μεταδοθεί το έθιμο στις  νεότερες γενιές με την παρουσίαση του στα εφηβικά τμήματα, αναλύοντας τον τρόπο διεξαγωγής του δρώμενου με την συμμετοχή παλιών βιωματικών πρωταγωνιστών. Ο συνδυασμός της προφορικής παράδοσης μαζί με τα μαθήματα  τραγουδιών και χορών που λαμβάνουν χώρα στην αναβίωση και η ταυτόχρονη συμμετοχή εφήβων και ατόμων νεαρής ηλικίας, έχει ως αποτέλεσμα την βιωματική μεταβίβαση του εθίμου στις νεότερες γενιές. Επιπλέον μέσα από εκπαιδευτικά προγράμματα του Λαογραφικού Ιστορικού Μουσείου Λάρισας σε συνεργασία με την Λέσχη, γίνεται διάδοση του εθίμου και της παράδοσης των προσφύγων από την Ανατολική Ρωμυλία, σε μαθητές και φοιτητές. Στόχος είναι η μετάδοση του στοιχείου στους νεότερους και παράλληλα η καλλιέργεια σεβασμού για την πολιτιστική κληρονομιά του παρελθόντος, αλλά και η ευθύνη για τη διαφύλαξή της αργότερα από τους ίδιους ως ενήλικες πλέον ή μεγαλύτερης ηλικίας ενεργούς πολίτες. Τέλος, κατά καιρούς παρουσιάζεται μαζί με την μουσικοχορευτική του παράδοση σε άλλες κοινότητες εντός και εκτός χώρας.

 Με επικεφαλής το Λαογραφικό Ιστορικό Μουσείο Λάρισας έχει ξεκινήσει η καταγραφή και επιστημονική έρευνα για το έθιμο και την μουσικοχορευτική  παράδοσή του. Μέσα από δομημένες και ελεύθερες συνεντεύξεις προσφύγων 2^ης, 3^ης και 4^ης γενιάς συγκεντρώνονται  και καταγράφονται πληροφορίες και  ιστορικά στοιχεία με στόχο τη διάσωσή και ανάδειξή τους . Με τον τρόπο αυτό έχει ξεκινήσει από τη Λέσχη, η οργάνωση αρχείου προφορικής Ιστορίας, παρακαταθήκη για της επόμενες γενιές. Παράλληλα συντελείται καταγραφή και ψηφιοποίηση σχετικού φωτογραφικού και αρχειακού υλικού της Λέσχης και μελών της κοινότητας. Από την πλευρά του Δήμου και της Περιφέρειας Θεσσαλίας υπάρχει οικονομική στήριξη για την αναβίωση του εθίμου σε τοπικό πλαίσιο.  Στην αναβίωση του εθίμου εμπλέκονται άτομα νεαρής ηλικίας με σκοπό να καλλιεργηθεί ο σεβασμός για την διατήρηση της πολιτιστικής κληρονομιάς της Ανατολικής Ρωμυλίας.

Μέτρα διαφύλαξης/ανάδειξης που θα εφαρμοστούν στο μέλλον (σε τοπική, περιφερειακή ή ευρύτερη κλίμακα)

Καταγραφή και επιστημονική έρευνα από το Ιστορικό και Λαογραφικό Μουσείο Λάρισας για το έθιμο και την μουσικοχορευτική του παράδοση.  Επίσης, σε συνεργασία με το Λαογραφικό και Ιστορικό Μουσείο Λάρισας θα γυριστεί ντοκιμαντέρ, που θα περιλαμβάνει τις διαδικασίες κατασκευής της καμήλας, της φορεσιάς του ντιβιτζή και των παππούκων καθώς και την καταγραφή τέλεσης του δρώμενου, προκειμένου να διατεθεί ατελώς, στους  πολιτιστικούς φορείς της πόλης και σε όσους επιθυμούν να ερευνήσουν περεταίρω τη διεξαγωγή του δρώμενου.

Μέσω των δράσεων του Λαογραφικού και Ιστορικού Μουσείου Λάρισας θα γίνεται παρουσίαση σε σχολεία, συλλόγους και σε άλλες πολιτιστικές ομάδες. Διάχυση του εθίμου  και της μουσικοχορευτικής παράδοσης του, εντός και εκτός των ορίων της χώρας και παρουσίασή του σε ελληνικές κοινότητες.  Συνεργασία με άλλους συλλόγους Ανατολικής Ρωμυλίας με στόχο, να αναδειχθούν οι διάφορες παραλλαγές του εθίμου που συναντιούνται σε άλλες περιοχές, με σκοπό την οργάνωση επιστημονικών συναντήσεων, προκειμένου να γίνει μια πιο βαθιά έρευνα για το έθιμο. Έκδοση πρακτικών.

Σε συνεργασία με την Περιφέρεια Θεσσαλίας και το Δήμο Λαρισαίων και το Λαογραφικό ιστορικό μουσείο Λάρισας θα εκδοθεί λεύκωμα  με φωτογραφικό υλικό από το συγκεκριμένο έθιμο και γενικότερα τα έθιμα του δωδεκαημέρου.

Διάχυση του εθίμου σε μαθητές σε συνεργασία με την Περιφερειακή Δ/νση Εκπαίδευσης Θεσσαλίας. Ειδικά προγράμματα για ΑΜΕΑ που μέσω της μουσικής και του χορού θα συμμετέχουν στο έθιμο. Συνεργασία με ειδικούς παιδαγωγούς.

Η αναβίωση του εθίμου θα προβάλλεται και μέσα από την ιστοσελίδα της Λέσχης και τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, ώστε να μπορούν οι κοινωνικά και  οικονομικά αποκλεισμένοι και όσοι δεν μπορούν να συμμετέχουν δια ζώσης,  να το γνωρίσουν και να μάθουν την παράδοση της Ανατολικής  Ρωμυλίας.

Η Λέσχη θα συνεχίσει την παρουσίαση στα τμήματα της, τον τρόπο διεξαγωγής του δρώμενου με την συμμετοχή παλιών βιωματικών πρωταγωνιστών. Επίσης θα συνεχιστούν τα μαθήματα χορού και τραγουδιών που αφορούν στο δρώμενο. Σε όλες τις αναβιώσεις θα συμμετέχουν έφηβοι και άτομα νεαρής ηλικίας.